Okres karmienia piersią to czas wyjątkowego wysiłku organizmu kobiety – zarówno pod względem metabolicznym, jak i fizycznym. To również okres, w którym u części kobiet mogą ujawniać się lub nasilać problemy z układem żylnym, takie jak obrzęki kończyn dolnych, uczucie ciężkości nóg, czy też nawracające żylaki lub hemoroidy poporodowe. Wysokie stężenie prolaktyny, zmiany hormonalne, wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, a także przewlekłe przeciążenie fizyczne (noszenie dziecka, długie stanie) dodatkowo obciążają naczynia krwionośne.
W takiej sytuacji warto rozważyć bezpieczną suplementację, która może:
- wspierać regenerację ścian naczyń krwionośnych,
- poprawiać mikrokrążenie,
- zmniejszać uczucie zmęczenia i ciężkości nóg,
- ograniczać rozwój i progresję niewydolności żylnej.
Poniżej prezentujemy przegląd najczęściej stosowanych składników wspomagających zdrowie żylne oraz aktualne dane naukowe dotyczące ich bezpieczeństwa w okresie laktacji.
Naturalne składniki wspierające układ żylny – bezpieczeństwo dla kobiet karmiących piersią
1. Diosmina i hesperydyna
To dwa najlepiej przebadane flawonoidy o działaniu flebotropowym. Zwiększają napięcie żylne, poprawiają powrót krwi żylnej z kończyn dolnych, zmniejszają obrzęki i poprawiają przepływ limfatyczny.
Badania naukowe:
- W badaniu Pace i wsp. (2010) [Int J Colorectal Dis], stosowanie diosminy i hesperydyny u kobiet w okresie poporodowym z hemoroidami wykazało bardzo dobrą tolerancję i skuteczność.
- Przegląd literatury Li et al. (2020) [Front Pharmacol] nie wykazał zagrożeń związanych ze stosowaniem tych flawonoidów podczas laktacji.
Wniosek: Flawonoidy te są uznawane za bezpieczne w typowych dawkach u kobiet karmiących, przy jednoczesnym zachowaniu kontroli medycznej.
2. Ruszczyk kolczasty (Ruscus aculeatus)
Wyciąg z ruszczyka to roślinna substancja o udokumentowanym działaniu obkurczającym naczynia żylne i zmniejszającym przekrwienie żylne kończyn dolnych.
Dane naukowe:
- Raport EMA/HMPC (European Medicines Agency) z 2015 r. wskazuje na brak działania toksycznego ruszczyka w badaniach przedklinicznych.
- Roślina uznana jest za bezpieczną w terapii objawowej przewlekłej niewydolności żylnej, choć w laktacji zaleca się ostrożność i konsultację z lekarzem.
Wniosek: Przy typowych dawkach i krótkim stosowaniu może być bezpieczny, choć brak jednoznacznych danych klinicznych w laktacji.
3. Witamina C (kwas askorbinowy)
Pełni kluczową rolę w syntezie kolagenu – głównego składnika ścian naczyń krwionośnych. Działa również przeciwutleniająco i wspomaga procesy naprawcze tkanek.
Dowody naukowe:
- LactMed (Drugs and Lactation Database) klasyfikuje witaminę C jako całkowicie bezpieczną w okresie karmienia.
- Według NIH, dawki do 1000 mg dziennie nie wpływają niekorzystnie na dziecko ani na laktację.
Wniosek: Całkowicie bezpieczna i korzystna dla kobiet karmiących.
4. Ekstrakt z pestek winogron (Vitis vinifera)
Zawiera oligomeryczne proantocyjanidyny (OPC) – związki o silnym działaniu antyoksydacyjnym, które wspierają integralność naczyń krwionośnych i zapobiegają ich nadmiernej przepuszczalności.
Dane naukowe:
- Badanie Bagchi et al. (2002) [Toxicology] nie wykazało żadnych działań niepożądanych OPC u ludzi i zwierząt.
- OPC są naturalnie obecne w diecie i nie wykazują właściwości toksycznych ani kumulacyjnych.
Wniosek: Bezpieczne przy umiarkowanym stosowaniu, choć brakuje bezpośrednich badań z udziałem matek karmiących.
5. Rutyna (rutozyd)
Rutyna stabilizuje kapilary, zmniejsza ich przepuszczalność i działa przeciwzapalnie. Wspiera działanie witaminy C.
Dowody:
- W książce Herbal Medicines in Pregnancy and Lactation (Kennedy et al., 2017) rutyna została uznana za substancję bezpieczną w okresie karmienia.
- Jest powszechnie obecna w żywności (np. w gryce), co potwierdza jej dobrą tolerancję.
Wniosek: Bezpieczna w typowych dawkach, wspomaga mikrokrążenie i szczelność naczyń.
Podsumowanie: bezpieczna suplementacja w laktacji jest możliwa
| Składnik aktywny | Działanie | Bezpieczeństwo w laktacji |
| Diosmina + Hesperydyna | Poprawa napięcia żylnego, redukcja obrzęków | Bezpieczne w typowych dawkach |
| Ruszczyk kolczasty | Obkurczanie naczyń, zmniejszenie przekrwienia | przy wskazaniach lekarskich |
| Witamina C | Antyoksydacja, synteza kolagenu, regeneracja tkanek | W pełni bezpieczna |
| Ekstrakt z pestek winogron | Antyoksydacja, stabilizacja naczyń | Bezpieczny w umiarkowanych dawkach |
| Rutyna | Wzmacnianie naczyń, działanie przeciwzapalne | Bezpieczna |
Źródła naukowe:
- Pace, U. et al. (2010). Micronized flavonoids in postpartum hemorrhoids. Int J Colorectal Dis.
- Li, M. et al. (2020). Safety of Flavonoids During Pregnancy and Lactation. Front Pharmacol.
- Bagchi, D. et al. (2002). Safety of Proanthocyanidins. Toxicology.
- LactMed Database, U.S. National Library of Medicine.
- EMA/HMPC Assessment Report on Ruscus aculeatus L.
- Kennedy, D. et al. (2017). Herbal Medicines in Pregnancy and Lactation.
