Długa podróż a układ żylny – jak się przygotować, by uniknąć powikłań?

Długie podróże – samochodem, pociągiem czy samolotem – to dla wielu z nas część codzienności. Jednak wielogodzinne siedzenie może negatywnie wpływać na układ żylny i mikrokrążenie. Dowiedz się, jak zadbać o swoje żyły w trasie i uniknąć zakrzepicy czy obrzęków nóg.

Jak długotrwała podróż wpływa na żyły?

Wielogodzinne unieruchomienie kończyn dolnych ogranicza działanie pompy mięśniowej łydek – naturalnego mechanizmu wspomagającego powrót krwi z nóg do serca. Skutkiem tego są:

  • zastoje żylne,
  • przesięki i obrzęki tkanek,
  • zaburzenia mikrokrążenia,
  • uczucie ciężkości i zmęczenia nóg.

U niektórych osób może dojść do znacznego pogorszenia przepływu krwi, co zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowych.

Zakrzepica podróżnych – kiedy występuje i kto jest zagrożony?

Już po 4 godzinach siedzenia ryzyko zakrzepicy żył głębokich (ŻChZZ) znacząco wzrasta – zjawisko to znane jest jako traveller’s thrombosis.

Czynniki ryzyka:

  • wiek >60 lat ,
  • żylaki kończyn dolnych,
  • ciąża lub połóg,
  • antykoncepcja hormonalna lub HTZ,
  • otyłość (BMI >30),
  • przebyta wcześniej zakrzepica,
  • nowotwory i ich leczenie,
  • wrodzone lub nabyte trombofilie.

Wysokie ryzyko przy obecności ≥2 czynników może wymagać zastosowania farmakoprofilaktyki.

Co ile robić przerwy? Jakie ćwiczenia wykonywać?

Zaleca się przerwy co 1,5–2 godziny, podczas których należy przejść się i wykonać kilka prostych ćwiczeń, które pobudzą krążenie żylne:

  • energiczny marsz (5–10 minut),
  • wspięcia na palce i pięty,
  • przysiady lub półprzysiady,
  • krążenie stóp,
  • zgięcia kolan.

Ruch aktywuje pompę mięśniową łydek, co zmniejsza zastój krwi i ryzyko zakrzepicy.

Co jeść w podróży, aby nie nasilać obrzęków?

Sól i cukry proste nasilają retencję wody i mogą prowadzić do obrzęków. Dlatego warto:

  • unikać słonych i słodkich przekąsek,
  • wybierać produkty pełnoziarniste i warzywa,
  • postawić na antyoksydanty i flawonoidy.

Dieta bogata w błonnik i związki bioaktywne wspiera funkcje śródbłonka i redukuje stan zapalny.

Pod artykułem przygotowałem dla Was plik z gotowymi przepisami 


Nawodnienie – prosty krok, który chroni przed zakrzepicą

Odwodnienie zwiększa lepkość krwi i może znacząco podnieść ryzyko zakrzepów – szczególnie w warunkach klimatyzacji i niskiej wilgotności powietrza. W czasie lotu można stracić nawet 1,5 litra wody .

Zalecenia:

  • pić co 1–1,5 godziny,
  • unikać alkoholu i słodkich napojów,
  • stosować napary ziołowe lub wodę z cytryną.

Suplementacja – wsparcie dla żył i mikrokrążenia w podróży

Podczas długiej podróży układ żylny znajduje się w stanie zwiększonego obciążenia. Wielogodzinne unieruchomienie, zmniejszone dotlenienie tkanek i stres oksydacyjny wpływają niekorzystnie na mikrokrążenie oraz funkcję ścian naczyń krwionośnych. W takich warunkach warto zastosować profilaktyczne wsparcie suplementacyjne oparte na składnikach o udokumentowanym działaniu:

  • Diosmina i hesperydyna – bioflawonoidy o działaniu ochronnym na naczynia żylne; poprawiają napięcie ścian żył, zmniejszają zastój i obrzęki .
  • Rutyna – działa przeciwzapalnie, stabilizuje strukturę naczyń włosowatych i redukuje ich przepuszczalność .
  • Ekstrakt z ruszczyka kolczastego (Ruscus aculeatus) – wpływa korzystnie na przepływ żylny i zmniejsza przekrwienie żylne .
  • Ekstrakt z winorośli właściwej (Vitis vinifera) – bogaty w proantocyjanidyny, które neutralizują wolne rodniki, poprawiają mikrokrążenie i uszczelniają naczynia .
  • Witamina C – niezbędna do syntezy kolagenu i utrzymania prawidłowej struktury naczyń; działa antyoksydacyjnie.

Zastosowanie suplementacji zawierającej te składniki może istotnie wspomóc profilaktykę obrzęków i dyskomfortu żylnego w trakcie podróży, szczególnie u osób z predyspozycjami do przewlekłej niewydolności żylnej, żylaków lub wcześniejszym epizodem zakrzepicy.

Checklista przed długą podróżą – zadbaj o swoje żyły:

🔲 Zaplanowałem przerwy co 1,5–2 godziny na rozprostowanie nóg
🔲 Przygotowałem zdrowe, niesłone i nieprzetworzone przekąski
🔲 Mam ze sobą min. 2 litry wody lub butelkę z filtrem
🔲 Wybrałem luźne, przewiewne ubrania (np. bawełniane)
🔲 Założyłem pończochy uciskowe
🔲 Spakowałem poduszkę pod kark i matę do rozciągania
🔲 Przygotowałem zestaw ćwiczeń na czas podróży
🔲 Zapisałem przypomnienie o piciu wody co 1–1,5 godziny
🔲 Rozpocząłem suplementację wspierającą mikrokrążenie


Podsumowanie

Długa podróż nie musi oznaczać zagrożenia dla zdrowia żylnego. Dzięki odpowiednim przerwom, zdrowej diecie, nawodnieniu i dobrze dobranej suplementacji można ograniczyć ryzyko zakrzepicy i poprawić komfort nawet wielogodzinnej trasy.


Bibliografia:

  1. Kuipers GJ et al. The risk of venous thrombosis after air travel. PLoS Med. 2007.
  2. Heit JA. Epidemiology of venous thromboembolism. Mayo Clin Proc. 2001.
  3. Lassen MR. Venous thromboembolism in the elderly. Drugs Aging. 2003.
  4. Nicolaides AN et al. Prevention of venous thromboembolism. Int Angiol. 2001.
  5. Watzl B et al. Anti-inflammatory effects of plant-based nutrients. Br J Nutr. 2005.
  6. Lippi G et al. Hydration status and venous thromboembolism. Thromb Res. 2011.
  7. Gandini R et al. Effects of micronized purified flavonoid fraction. Int Angiol. 2017.
  8. Sirtori CR. Aescin: pharmacology, pharmacokinetics and therapeutic profile. Phytomedicine. 2001.
  9. Kawaii S et al. Antioxidant activity of flavonoids. J Agric Food Chem. 1999.
  10. Carr AC, Frei B. Role of vitamin C and zinc in vascular health. Am J Clin Nutr. 1999.

Inne Artykuły