Długie podróże – samochodem, pociągiem czy samolotem – to dla wielu z nas część codzienności. Jednak wielogodzinne siedzenie może negatywnie wpływać na układ żylny i mikrokrążenie. Dowiedz się, jak zadbać o swoje żyły w trasie i uniknąć zakrzepicy czy obrzęków nóg.
Jak długotrwała podróż wpływa na żyły?
Wielogodzinne unieruchomienie kończyn dolnych ogranicza działanie pompy mięśniowej łydek – naturalnego mechanizmu wspomagającego powrót krwi z nóg do serca. Skutkiem tego są:
- zastoje żylne,
- przesięki i obrzęki tkanek,
- zaburzenia mikrokrążenia,
- uczucie ciężkości i zmęczenia nóg.
U niektórych osób może dojść do znacznego pogorszenia przepływu krwi, co zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowych.
Zakrzepica podróżnych – kiedy występuje i kto jest zagrożony?
Już po 4 godzinach siedzenia ryzyko zakrzepicy żył głębokich (ŻChZZ) znacząco wzrasta – zjawisko to znane jest jako traveller’s thrombosis.
Czynniki ryzyka:
- wiek >60 lat ,
- żylaki kończyn dolnych,
- ciąża lub połóg,
- antykoncepcja hormonalna lub HTZ,
- otyłość (BMI >30),
- przebyta wcześniej zakrzepica,
- nowotwory i ich leczenie,
- wrodzone lub nabyte trombofilie.
Wysokie ryzyko przy obecności ≥2 czynników może wymagać zastosowania farmakoprofilaktyki.
Co ile robić przerwy? Jakie ćwiczenia wykonywać?
Zaleca się przerwy co 1,5–2 godziny, podczas których należy przejść się i wykonać kilka prostych ćwiczeń, które pobudzą krążenie żylne:
- energiczny marsz (5–10 minut),
- wspięcia na palce i pięty,
- przysiady lub półprzysiady,
- krążenie stóp,
- zgięcia kolan.
Ruch aktywuje pompę mięśniową łydek, co zmniejsza zastój krwi i ryzyko zakrzepicy.
Co jeść w podróży, aby nie nasilać obrzęków?
Sól i cukry proste nasilają retencję wody i mogą prowadzić do obrzęków. Dlatego warto:
- unikać słonych i słodkich przekąsek,
- wybierać produkty pełnoziarniste i warzywa,
- postawić na antyoksydanty i flawonoidy.
Dieta bogata w błonnik i związki bioaktywne wspiera funkcje śródbłonka i redukuje stan zapalny.
Pod artykułem przygotowałem dla Was plik z gotowymi przepisami
Nawodnienie – prosty krok, który chroni przed zakrzepicą
Odwodnienie zwiększa lepkość krwi i może znacząco podnieść ryzyko zakrzepów – szczególnie w warunkach klimatyzacji i niskiej wilgotności powietrza. W czasie lotu można stracić nawet 1,5 litra wody .
Zalecenia:
- pić co 1–1,5 godziny,
- unikać alkoholu i słodkich napojów,
- stosować napary ziołowe lub wodę z cytryną.
Suplementacja – wsparcie dla żył i mikrokrążenia w podróży
Podczas długiej podróży układ żylny znajduje się w stanie zwiększonego obciążenia. Wielogodzinne unieruchomienie, zmniejszone dotlenienie tkanek i stres oksydacyjny wpływają niekorzystnie na mikrokrążenie oraz funkcję ścian naczyń krwionośnych. W takich warunkach warto zastosować profilaktyczne wsparcie suplementacyjne oparte na składnikach o udokumentowanym działaniu:
- Diosmina i hesperydyna – bioflawonoidy o działaniu ochronnym na naczynia żylne; poprawiają napięcie ścian żył, zmniejszają zastój i obrzęki .
- Rutyna – działa przeciwzapalnie, stabilizuje strukturę naczyń włosowatych i redukuje ich przepuszczalność .
- Ekstrakt z ruszczyka kolczastego (Ruscus aculeatus) – wpływa korzystnie na przepływ żylny i zmniejsza przekrwienie żylne .
- Ekstrakt z winorośli właściwej (Vitis vinifera) – bogaty w proantocyjanidyny, które neutralizują wolne rodniki, poprawiają mikrokrążenie i uszczelniają naczynia .
- Witamina C – niezbędna do syntezy kolagenu i utrzymania prawidłowej struktury naczyń; działa antyoksydacyjnie.
Zastosowanie suplementacji zawierającej te składniki może istotnie wspomóc profilaktykę obrzęków i dyskomfortu żylnego w trakcie podróży, szczególnie u osób z predyspozycjami do przewlekłej niewydolności żylnej, żylaków lub wcześniejszym epizodem zakrzepicy.
✅ Checklista przed długą podróżą – zadbaj o swoje żyły:
🔲 Zaplanowałem przerwy co 1,5–2 godziny na rozprostowanie nóg
🔲 Przygotowałem zdrowe, niesłone i nieprzetworzone przekąski
🔲 Mam ze sobą min. 2 litry wody lub butelkę z filtrem
🔲 Wybrałem luźne, przewiewne ubrania (np. bawełniane)
🔲 Założyłem pończochy uciskowe
🔲 Spakowałem poduszkę pod kark i matę do rozciągania
🔲 Przygotowałem zestaw ćwiczeń na czas podróży
🔲 Zapisałem przypomnienie o piciu wody co 1–1,5 godziny
🔲 Rozpocząłem suplementację wspierającą mikrokrążenie
Podsumowanie
Długa podróż nie musi oznaczać zagrożenia dla zdrowia żylnego. Dzięki odpowiednim przerwom, zdrowej diecie, nawodnieniu i dobrze dobranej suplementacji można ograniczyć ryzyko zakrzepicy i poprawić komfort nawet wielogodzinnej trasy.
Bibliografia:
- Kuipers GJ et al. The risk of venous thrombosis after air travel. PLoS Med. 2007.
- Heit JA. Epidemiology of venous thromboembolism. Mayo Clin Proc. 2001.
- Lassen MR. Venous thromboembolism in the elderly. Drugs Aging. 2003.
- Nicolaides AN et al. Prevention of venous thromboembolism. Int Angiol. 2001.
- Watzl B et al. Anti-inflammatory effects of plant-based nutrients. Br J Nutr. 2005.
- Lippi G et al. Hydration status and venous thromboembolism. Thromb Res. 2011.
- Gandini R et al. Effects of micronized purified flavonoid fraction. Int Angiol. 2017.
- Sirtori CR. Aescin: pharmacology, pharmacokinetics and therapeutic profile. Phytomedicine. 2001.
- Kawaii S et al. Antioxidant activity of flavonoids. J Agric Food Chem. 1999.
- Carr AC, Frei B. Role of vitamin C and zinc in vascular health. Am J Clin Nutr. 1999.